نفس تنگی یک مرض شایع است که در اثر باریک شدن مجراهای کوچک هوا در شُش ها ایجاد می شود. باریک شدن زمانی اتفاق میافتد که مجراهای هوا ورم نموده و التهاب میکند و باعث تولید مخاط بیشتر میشوند. علاوه بر این، نوارهای عضلانی واقع در اطراف مجراهای هوایی تنگ تر می شوند. در هنگام حمله نفس تنگی، هوا در کیسه های شُش حبس می شود. این تغییرات ورود و خروج هوا به شُش ها (به خصوص خارج شدن) را سخت تر می کند و باعث خس خس، سرفه و مشکلات تنفسی می شود.
- هوای محبوس شده در کیسه های شُش
- نوارهای عضلانی نرم
- نوارهای عضلانی سخت تر
- دیوار ملتهب و متورم
- مجرای هوایی نورمال
- مجرای هوایی مصاب به نفس تنگی
- مجرای هوایی مصاب به نفس تنگی در هنگام حمله
خس خس سینه در نوزادان و اطفال نوپا بسیار رایج است، اما همه اطفالی که دارای خس خس هستند، دچار نفس تنگی نمی شوند. حدوداً یک از پنج طفل در دوران طفولیت به نفس تنگی مبتلا می شوند.
با معالجه مناسب، تقریباً همه اطفال مبتلا به نفس تنگی می توانند به ورزش بپیوندند و زندگی فعال داشته باشند. اطفال مبتلا به نفس تنگی باید یک پلان اقدام نفس تنگی (Asthma Action Plan) داشته باشند که به شما هدایت می دهد چگونه می توانید از موارد نفس تنگی (که بعضی اوقات به آن حملات نفس تنگی گفته می شود) جلوگیری کنید و چگونه می توانید موارد نفس تنگی را در هنگام وقوع مدیریت کنید.
نفس تنگی می تواند غیرقابل پیش بینی بوده و هر طفل را به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می دهد. بسیاری از اطفال در حین بزرگ شدن از نفس تنگی نجات پیدا می کنند.
علائم و نشانه های نفس تنگی
Signs and symptoms of asthma
علائم رایج که طفل تان دچار نفس تنگی شده است عبارتند از:
- مشکلات تنفسی - طفل تان امکان دارد در هنگام استراحت نفسش تنگی کند، در قفسه سینه احساس تنگی کند، مجبور باشد برای نفس کشیدن سخت زحمت بکشد یا به دلیل احساس تنگی نفس قادر به تکمیل نمودن جملات کامل نباشد. به نظر می رسند که دچار کمی انرژی هستند. بعضی از اطفال نمیتوانند سپورت یا ورزش خود را به درستی انجام دهند.
- خس خس سینه - وقتیکه طفل تان نفس می کشد، مانند اشپلاق کردن به نظر می رسد.
- سرفه - این معمولاً در دوران شب یا ساعات اولیه صبح, وقتی هوا خنک است و در دوران ورزش اتفاق می افتد. سرفه به ذات خود به معنای نفس تنگی نیست.
موارد فوق علائم یک دوره نفس تنگی خفیف است. این علائم اکثراً به مدت دو تا سه روز ادامه می یابند و بعضی اوقات طولانی تر میشوند. اکثر موارد نفس تنگی خفیف اند.
در یک دوره شدید از نفس تنگی:
- طفل شما امکان دارد برای نفس کشیدن به مشکل مواجه باشد، بسیار پریشان، خسته بوده یا حتی دچار لنگیدن شود
- امکان دارد هنگام تلاش برای نفس کشیدن، حرکات مکیدن عمیق را در گلو یا قفسه سینه شان مشاهده کنید
- امکان دارد متوجه تنفس پر سر و صدا یا تغییر رنگ کبودی در اطراف لب های شان شوید
در یک دوره شدید نفس تنگی بلافاصله به آمبولانس زنگ بزنید.
چه عواملی سبب نفس تنگی می شود؟
?What causes asthma
علت نفس تنگی اکثرا مشخص نیست. این می تواند در خانواده ها وجود داشته باشد و بعضی از نفس تنگی های اطفال مربوط به سایر تکالیف مانند اگزما، زکام بهاره و حساسیت است.
چیزهای زیادی وجود دارد که می تواند یک دوره نفس تنگی را تحریک کند. شایع ترین محرک عفونت تنفسی ناشی از ویروسی مانند زکام است. سایر محرکهای رایج نفس تنگی عبارتند از:
- ورزش
- تغییر در آب و هوا یا شرایط باد
- گرد و غبار در خانه، گرده یا حیوانات خانگی.
«نفس تنگی رعد و برق» به دلیل ترکیبی از سطح گرده بالا و نوع خاصی از رعد و برق امکان دارد در بهار رخ دهد. اشخاص در معرض خطر باید در دوره های پرخطر، ادویه نفس تنگی خود را با خود داشته باشند.
دود سگرت، حتی روی لباس یا فرنیچر، می تواند یک دوره نفس تنگی را ایجاد کند، بنابراین به کسی اجازه ندهید که در خانه یا اطراف طفل شما سگرت بکشد.
در حالی که همیشه نمی توان دانست که چه وقتی یکی از این دوره رخ خواهد داد، برای شما مفید است که بدانید چه چیزی امکان دارد سبب شروع نفس تنگی طفل تان شود، تا بتوانید تلاش کنید از آن جلوگیری کنید.
چه زمانی باید به داکتر مراجعه کرد
When to see a doctor
اگر طفل تان در تنفس مشکل دارد، خس خس سینه یا سرفه دارد، مهم است که آنها را به داکتر عمومی ببرید تا در مورد اینکه آیا امکان دارد نفس تنگی باشد، صحبت شود. اگر طفل شما نفس تنگی دارد، از داکتر عمومی خود بخواهید که یک پلان اقدام نفس تنگی ایجاد کند. این پلان شما را هدایت میکند که چگونه از دوره های نفس تنگی پیشگیری کنید و چگونه زمانی که این اتفاق می افتد آن را مدیریت کنید.
معالجه - پلان های اقدام نفس تنگی
Treatment – Asthma Action Plans
پلان اقدام نفس تنگی طفل شما باید در مکانی نگه داشته شود که بتوانید آن را به آسانی پیدا کنید. اطمینان حاصل کنید هر کسی که از طفل شما مراقبت می کند می داند که طفل شما نفس تنگی دارد و می داند که در طول دوره نفس تنگی چه اقدامی اتخاذ کند.
پیشگیری مهمترین بخش معالجه است. از محرک هایی که معمولاً منجر به یک دوره نفس تنگی می شود، خودداری کنید و تکالیف دیگری مانند زکام بهاره و اگزما را تحت کنترل خود نگه دارید.
دو نوع ادویه که اکثرا توسط اطفال مبتلا به نفس تنگی استفاده می شود، تسکین دهنده و پیشگیری کننده هستند. بعضی از اطفال امکان دارد در طول یک دوره شدید ادویه استروئید خوراکی دریافت کنند.
ادویه تسکین دهنده (Relievers) |
ادویه تسکین دهنده به باز کردن راه های هوایی کمک می کنند تا نفس کشیدن آسان تر شود. آنها به قسمت باریک شده لوله های تنفسی آرامش فراهم میکنند و علائم نفس تنگی را تسکین می دهند. آنها خیلی سریع کار می کنند - معمولاً در چند دقیقه. شایع ترین دوای تسکین دهنده salbutamol است که معمولاً به حیث Ventolin شناخته می شود. برای اطفال بزرگتر امکان دارد دوای به نام Symbicort تجویز شود.
در جریان یک دوره ای از نفس تنگی، طفل شما هر دو تا چهار ساعت یکبار به دوای خود احتیاج دارد. پس از بهبود دوره اولیه، طفل شما باید سه تا چهار بار در روز دوای تسکین دهنده را استفاده کند تا سرفه و خس خس از بین برود.
اکثر اطفال 5 سال و کمتر به دو تا شش پُف ونتولین در یک وقت نیاز دارند، و اکثر اطفال شش سال به بالا در هر بار تا 12 پُف ونتولین استفاده می کنند.
داکتر عمومی تان همچنین شاید prednisolone (نوعی استروئید) را تجویز کند. این دوا با لوله های تنفسی کمک می کند به ونتولین خوبتر جواب بدهد. این دوا همچنین به جلوگیری از تورم یا محدود کردن مجراهای هوا کمک می کند. این دوا به طور عموم برای حداکثر سه روز استفاده می شود. |
ادویه پیشگیری کننده (Preventers) |
پیشگیری کننده ها به جلوگیری از بروز دوره های نفس تنگی کمک می کنند. Flixotide پیشگیری کننده ای است که استنشاق می شود، و Singulair پیشگیری کننده ای به شکل تابلت می باشد. دواهای پیشگیری کننده باید هر روز، حتی در صورت خوب بودن، استفاده شوند.
همه اطفال به دوای پیشگیری کننده احتیاج ندارند. اگر طفل تان بیشتر از یک بار در هفته علائم نفس تنگی را نشان می دهد، داکتر عمومی تان امکان دارد دواهای پیشگیری را پیشنهاد کند. اطفالی که از ادویه پیشگیری کننده استفاده می کنند، باید به طور منظم داکتر عمومی خود را ببینند تا مطمئن شوند که دواها به خوبی کار می کنند. داکتر عمومی مقدار دوا را در صورت نیاز تنظیم می کند. |
استفاده از دوای نفس تنگی
Giving asthma medicine
استنشاق بهترین راه برای استفاده بیشتر دواهای نفس تنگی است. Nebulisers ماشینهایی هستند که دواهای مایع را به بخار تبدیل می کنند که از طریق ماسک یا دهن گیر استنشاق می شوند. بیشتر اطفال از دستگاه های اسپیسر (Spacer) با پفک استفاده می کنند که به آنها nebulisers نیز می نامند. دستگاه های اسپیسر ارزان تر، سریعتر و بیشتر قابل حمل نسبت به nebulisers هستند که معمولاً فقط در شفاخانه ها و آمبولانس ها استفاده می شوند.
مطمئن شوید که طفل تان می داند چگونه دواهای نفس تنگی خود را استفاده کند، و شما هم می دانید که چگونه به آنها کمک کنید. به ورق معلوماتی ما در مورد نفس تنگی - استفاده از اسپیسرها مراجعه کنید.
Asthma – use of spacers.
مطمئن شوید که طفل تان دوای نفس تنگی و پلان اقدام نفس تنگی خود را همیشه همراه خود داشته باشد.
در جریان یک دوره ای از نفس تنگی چه باید کرد
What to do during an episode of asthma
اگر طفل تان دچار یک دوره نفس تنگی شده است، از توصیه ها در پلان اقدام نفس تنگی طفل خود پیروی کنید، یا مراحل کمکهای اولیه نفس تنگی 4x4x4 زیر را دنبال کنید:
- طفل خود را راحت به حالت صاف بنشانید و آرام باشید.
- در صورت وجود، یک پفک تسکین دهنده آبی را تکان داده و چهار پف جداگانه را از طریق یک اسپیسر بدهید. هر بار یک پف بزنید و از طفل تان بخواهید بعد از هر بار پف زدن، چهار بار از طریق اسپیسر نفس بکشد. امکان دارد با هر نفس یک صدای کلیک بشنوید.
- چهار دقیقه صبر کنید. در صورت عدم پیشرفت در نفس تنگی طفل تان مرحله 2 را تکرار کنید.
- اگر هنوز بهبودی حاصل نشد، فوراً به آمبولانس زنگ بزنید. بگویید که طفل تان دچار یک دوره ایمرجنسی نفس تنگی شده است. در حالی که منتظر آمبولانس هستید، مراحل 2 و 3 را به طور مداوم تکرار کنید.
نکات کلیدی که باید به یاد داشته باشید
Key points to remember
- از داکتر خود یک پلان اقدام نفس تنگی طلب کنید.
- برای تسکین علائم نفس تنگی در جریان دوره ها باید از ادویه تسکین دهنده استفاده شود.
- ادویه پیشگیری کننده، در صورتیکه توسط داکتر تان تجویز شده باشد، حتی اگر خوب باشید، باید هر روز استفاده شود.
- مطمئن شوید که طفل تان می داند چگونه دواهای نفس تنگی خود را استفاده کند، و شما هم می دانید که چگونه به آنها کمک کنید.
- مطمئن شوید که طفل تان دوای نفس تنگی و پلان اقدام نفس تنگی خود را همیشه همراه خود داشته باشد.
- اگر طفل تان دچار یک دوره نفس تنگی شده است، پلان اقدام نفس تنگی خود یا مراحل کمکهای اولیه 4x4x4 نفس تنگی را دنبال کنید.
- اگر علائم طفل شما خیلی سریع بدتر می شود، یا اگر کوتاهی نفس شدید داشته باشد، قادر به صحبت کردن نیست یا لب های آنها به رنگ کبود تبدیل می شود، به آمبولانس زنگ بزنید.
لبرای کسب معلومات بیشتر
For more information
وورق معلوماتی صحت اطفال: نفس تنگی - استفاده از اسپیسرها
Asmii
وورق معلوماتی صحت طفل: نفس تنگی - ویدیوها
Asthma - videos
شورای ملی نفس تنگی استرالیا
مرکز بیماری نفس تنگی استرالیا
سوالات متداولی که از داکتران ما پرسیده میشود
Common questions our doctors are asked
آیا اگر طفلم در خواب باشد او را به خاطر دوای نفس تنگی او بیدار کنم؟
عموماً نه. اگر نمی توانید هیچ سرفه یا خس خسی را بشنوید، و آنها در نفس کشیدن خود به مشکلی مواجه نیست، پس طفل خود را از خواب بیدار نکنید.
مچه زمانی طفلم را نزد داکتر عمومی یا داکتر ببرم؟
اگر به طور مکرر از دواهای تسکین دهنده استفاده می کنید و فکر می کنید دوای پیشگیری کننده امکان دارد مفید واقع شود، به داکتر عمومی خود مراجعه کنید. در صورتیکه به تشویش باشید یا اگر دواهایی که در خانه استفاده می شود تاثیر نمی کنند، به داکتر عمومی خود مراجعه کنید.
چه زمانی طفلم را به نزدیکترین بخش ایمرجنسی ببرم؟
در صورتیکه طفل تان در نفس کشیدن مشکل دارد یا اینکه طفل شما قادر به صحبت کردن نباشد. اگر بعد از گرفتن یک تسکین دهنده کمترین پیشرفت را داشته باشید، به آمبولانس زنگ بزنید.
به چی اندازه می توانم به طفلم اجازه دهم فعالیت کند؟
پس از کنترل درست، طفل شما باید تشویق شود که در تمام فعالیتهای معمول شرکت کند. نیازی به محدود کردن فعالیت وجود ندارد.
آیا طفل من باید هنگام زکام از آنتی بیوتیک استفاده کند تا از وقوع حمله نفس تنگی جلوگیری صورت گیرد؟
زکام عفونت های تنفسی ناشی از ویروس است. ویروس ها با آنتی بیوتیک ها از بین نمی روند. بناءً، از آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از دوره های نفس تنگی استفاده نمی شود. در صورتی که طفل تان عفونت سینه ناشی از یک باکتریا داشته باشد، داکتر عمومی تان آنتی بیوتیک را برای طفل شما تجویز می کند.
هآیا دادن prednisolone به طفلم بی خطر است؟
شاید در مورد عوارض جانبی احتمالی prednisolone شنیده باشید. این عوارض جانبی زمانی اتفاق می افتد که دوا یا برای دوره های طولانی به مدت ماه ها یا چندین دوره چند روزه استفاده شود. هنگامیکه تنفس مشکل باشد، آنها می توانند ضروری باشند اما معمولاً به عنوان ادویه ایمرجنسی در نظر گرفته می شوند. بهترین راه برای جلوگیری از مصرف استروئیدها، مصرف دواهای روزانه توصیه شده در پلان اقدام است.
توسعه یافته توسط شفاخانه سلطنتی اطفال. ما از اظهار نظر مصرف کنندگان و مراقبین شفاخانه سلطنتی اطفال قدردانی میکنیم.
بررسی شده در آگست 2023.
Kids Health Info توسط نهاد شفاخانه سلطنتی اطفال حمایت میشود. برای کمک مالی، به مراجعه کنید.
www.rchfoundation.org.au.
سلب مسئولیت
این معلومات برای حمایت در نظر گرفته شده است و جایگزین گفتگو با داکتر یا متخصصان مراقبت های صحی نیست. نویسندگان این جزوه های معلوماتی صحت مصرف کننده تلاش قابل توجهی برای اطمینان از دقیق، به روز بودن و درک آسان این معلومات انجام داده اند. شفاخانه سلطنتی اطفال ملبورن هیچ گونه مسئولیتی در قبال هرگونه نادرستی، معلوماتی که گمراه کننده تلقی می شود، یا موفقیت هر رژیم معالجوی که در این جزوه ها شرح داده شده است، را نمی پذیرد. معلومات مندرج در این جزوه ها به طور مرتب به روز می شوند و بناءً همیشه باید بررسی کنید که به تازه ترین نسخه این جزوه مراجعه می کنید. مسئولیت اطمینان از اینکه به تازه ترین نسخه جزوه معلومات صحت مصرف کننده را دانلود کرده اید، به حیث کاربر به عهده خود شماست.