قبضیت زمانی است که طفل مواد غایطه سخت (مواد غایطه یا دفع مواد غایطه) دارد و/یا به طور منظم به تشناب نمی رود. تفاوت زیادی در سختی و دفعات دفع مواد غایطه طبیعی در اطفال وجود دارد.
- نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند ممکن است بعد از هر بار شیردهی، یا فقط یک بار در هفته دفع مواد غایطه داشته باشند.
- نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند و اطفال بزرگتر معمولاً حداقل هر یک تا سه روز یک بار دفع مواد غایطه می داشته باشند.
قبضیت یک مشکل رایج در اطفال است، به خصوص در دوران وقت یاد دادن تشناب رفتن یا شروع غذای جامد. همچنین بعد از اینکه طفل دفع مواد غایطه دردناک یا ترسناکی داشته باشد، می تواند دچار این مشکل شود.
علایم و نشانه های قبضیت
Signs and symptoms of constipation
قبضیت می تواند منجر به موارد زیر شود:
- گرفتگی معده (دردی که می آید و می رود)
- طفل تان کمتر از حد معمول احساس گرسنگی کند
- رفتار تحریک پذیر
- شکاف مقعدی (شکاف‌های کوچک پوست اطراف مقعد) که سبب درد و خونریزی در هنگام دفع مواد غایطه میشوند – این شکاف‌ها می‌توانند به دلیل زور زدن برای دفع مواد غایطه ی حجیم و سخت ایجاد شوند.
- عادت های نگه داشتن، مانند چمباتمه زدن (squatting)، روی هم قرار دادن پاها یا امتناع از نشستن روی سنگ تشناب.
اگر طفل تان قبضیت داشته باشد، ممکن است بیشتر از حد معمول نفخ-کرده به نظر برسد، و حتی اگر به آرامی روی شکم او فشار دهید، ممکن است بتوانید توده های سخت مواد غایطه را احساس کنید.
قبضیت طولانی-مدت می‌تواند سبب شود که طفل تان خود را کثیف کند (مثل دفع مواد غایطه یا لکه‌های کلان در پتلونش). این کار در صورتی اتفاق می افتد اگر راست روده (مقعد) طفل تان برای مدت طولانی پر از مواد غایطه بوده و کشیده شود. ممکن است طفل شما تمایلی به رفتن به تشناب نداشته باشد زیرا راست روده همیشه احساس می کند که کشیده شده است. پس از آن، بدون اینکه او آن را احساس کند، مواد غایطه می تواند به داخل پتلون طفل شما برود. از نظر طبی، کثیف کردن را «encopresis» یا «بی اختیاری مواد غایطه» می گوید.
چی چیزی سبب قبضیت می شود؟
?What causes constipation
در بیشتر موارد قبضیت در اطفال، هیچ علت جدی یافت نمی شود. بعضی از دلایل احتمالی عبارتند از:
- تمایل طبیعی - بعضی از اطفال حرکت شکم شان آهسته می باشد که سبب قبضیت می شود.
- عادات دفع مواد غایطه – مانند نادیده گرفتن میل به دفع مواد غایطه. بسیاری از اطفال خردسال بیش از حد مشغول بازی هستند و رفتن به تشناب را به تعویق می اندازند. پس از آن مواد غایطه سخت تر و زیادتر می شود. زمان تشناب باید سه بار در روز، هر روز اختصاص داده شود تا امکان رفتن منظم و بدون مزاحمت به تشناب فراهم شود.
- عادت های نگه داشتن – ممکن است طفل پس از یک تجربه دردناک یا ترسناک، مانند دفع یک مواد غایطه سخت در هنگام شکاف مقعدی، شروع به نگه داشتن مواد غایطه خود کند. نگه داشتن، مواد غایطه را بیشتر سخت می کند و دفع مواد غایطه بعدی را حتی دردناک تر می کند.
- تغییر در محیط تشناب - مانند تشناب‌های جدید یا نامطلوب مکتب، یا وقتی که می‌خواهند تشناب بروند، به آنها گفته میشوند (معمولاً در مکتب) که صبر کنند.
- رژیم غذایی – رژیم غذایی سرشار از غذاهای پروسس-شده و کمبودی میوه و سبزیجات تازه ممکن است منجر به قبضیت شود. اطفالی که روزانه مقادیر زیادی شیر گاو می نوشند نیز ممکن است دچار قبضیت شوند.
- امراض - در تعداد بسیار کمی از اطفال، امراضی مانند عدم وجود پایانه های عصبی طبیعی در قسمت هایی از روده، نقص نخاع شوکی، کم کاری تیروئید و بعضی دیگر از اختلالات متابولیک می توانند سبب قبضیت شوند. همه این موارد نادر هستند، اما داکتر طفل تان را برای آنها چک خواهد کرد.
مراقبت در منزل
Care at home
فقط در صورتی باید نگران سختی یا دفعات دفع مواد غایطه طفل خود باشید که به نظر می رسد مشکلی ایجاد می کند. در اکثر موارد، می توانید برای کمک به قبضیت، طفل خود را در خانه معالجه کنید.
عادات سالم دفع مواد غایطه
Healthy bowel habits
اگر طفل تان که خودش به تشناب میرود قبضیت دارد، مهم است که عادت نشستن منظم روی سنگ تشناب را به او یاد دهید.
- طفل شما باید بعد از صبحانه، نان چاشت و نان شب روی سنگ تشناب بنشیند – حتی اگر تمایلی به رفتن نداشته باشد. آنها باید سه تا پنج دقیقه بمانند، حتی اگر قبل از آن مقداری دفع کرده باشند. استفاده از زمان-سنج آشپزخانه می تواند از بحث و دعوا در مورد مدت زمان نشستن آنها جلوگیری کند.
- رفتارهای خوب (نشستن و دفع کردن مواد غایطه در تشناب) را با تشویق و برچسب های مناسب-سن یا جدول های جایزه یا سایر گزینه های خلاقانه تقویت کنید. طفل خود را به خاطر نشستن در تشناب تحسین کنید، حتی اگر او دفع مواد غایطه نکند.
- طفل تان را تشویق کنید تا به اصرار بدنش برای دفع مواد غایطه عمل کند.
- اطمینان حاصل کنید که طفل شما تجهیزات مناسبی برای استفاده از تشناب بزرگسالان را دارد. این ممکن است شامل یک قسمت اضافی برای سنگ تشناب و یک چهارپایه برای آنها باشد تا پاهای خود را روی آن قرار دهند.
چیزهای ترسناک یا دردناک را حذف کنید
Remove frightening or painful associations
- بسیاری از اطفال خردسال نگران این هستند که امکان دارد به داخل تشناب بیفتند. یک چهارپایه برای زیر پاه یا دستگیره می تواند کمک کننده باشد. داشتن یک کتاب مورد علاقه در کنار سنگ تشناب امکان دارد حس بهتری به آنها بدهد.
- ممکن است بخواهید بدانید که آیا طفل تان نگران استفاده از تشناب در مکتب، کودکستان یا مرکز مراقبت از طفل است یا خیر، و ببینید آیا می توان کاری برای کمک به او انجام داد.
یک رژیم غذایی سالم
A healthy diet
رژیم غذایی در معالجه قبضیت در اطفال نسبت به بزرگسالان از اهمیت کمتری برخوردار است، اما افزایش مصرف فیبر ممکن است به بعضی از اطفالی که تمایل طبیعی به قبضیت دارند کمک کند. برای افزودن فیبر بیشتر به رژیم غذایی طفل تان، می توانید موارد زیر را امتحان کنید:
- حداقل دو وعده میوه در روز - میوه‌ها با پوست آن، مانند آلوچه، آلوبخارا، کشمش، زردآلو و شتفالو، فیبر زیادی دارند.
- جوس آلوبخارا (Prune) – این یک نرم کننده ملایم و طبیعی است که در بعضی از اطفال موثر است. آب آلوبخارا اگر با آب دیگری مانند آب سیب، زردآلو یا کرن بری مخلوط شود، ممکن است طعم بهتری داشته باشد. برای درست کردن توده های یخ می توانید آب آلوبخارا را فریز کنید.
- آلوبخارای بدون هسته و/یا زردآلو را می توان در گروه سنی جوانتری که جوس آن داده نشده است استفاده کرد. آلوبخارا را به آب در حال جوش اضافه کنید و اجازه دهید تا 10 دقیقه نرم شود. بیشتر آب جوش و پوره (puree) را خالی کنید با یک غلظت مناسب بدست بیاید. پوره را به خوراک اش اضافه کنید یا به تنهایی بدهید بخورد.
- حداقل سه وعده سبزیجات در روز.
- از غلاتی استفاده کنید که کمتر پروسس شده اند، مانند غلات سبوس دار، گندم خرد شده، غلات پوست-دار یا oatmeal – از غلات تصفیه شده مانند Corn Flakes و حباب برنج خودداری کنید.
- به جای نان سفید از نان سبوس دار/پوست دار استفاده کنید.
اگر عمر طفل تان بالای 18 ماه است، مصرف شیر گاو را به حداکثر 500 میلی لیتر در روز کاهش دهید و از نوشیدنی های شیرین قبل از غذا خودداری کنید. این به بهبود اشتهای طفل تان در وقت غذاخوردن کمک می کند.
نوزادان مبتلا به قبضیت که شیر خشک می خورند ممکن است پس از مشوره با یک متخصص صحی نیاز به تغییر دادن شیر خشک داشته باشند.
از تغییرات چندگانه شیر خشک اجتناب کنید زیرا این می تواند به مشکل کمک کند.
چه زمانی باید به داکتر مراجعه کرد
When to see a doctor
اگر طفل شما زیر 12 ماه عمر دارد و فکر می کنید قبضیت دارد، باید با داکتر عمومی یا نرس صحت مادر و طفل خود مشورت کنید.
برای اطفال بزرگتر، اگر تغییرات ساده رژیم غذایی کمکی نمی کند، طفل شما درد زیادی دارد یا اگر از مقعد خود دچار خونریزی شده است، باید آنها را نزد داکتر عمومی خود ببرید.
تغییرات ساده رژیم غذایی برای صحت عمومی توصیه می شود اگر این تغییرات در عرض 3 روز سبب نرمی مواد غایطه نشود، توصیه می شود با داکتر عمومی خود مشورت کنید.
داکتر عمومی شما ممکن است یک معالجه نرم کننده را توصیه کند. اطفالی که برای چندین ماه دچار قبضیت بوده اند، علاوه بر تشویق به داشتن عادات دفع سالم مواد غایطه، احتمالاً برای چندین ماه به دواهای نرم کننده نیاز دارند.
|
گزینه های نرم کننده |
|
نرم کننده ها بدون نسخه در دواخانه ها در دسترس هستند، اما مصرف نرم کننده ها بدون توصیه داکتر به اطفال توصیه نمی شود.
- مخلوط‌های پارافین مایع به‌عنوان یک مایع طعم‌دار می‌آیند و با چرب کردن مواد غایطه عمل می‌کند تا راحت‌تر دفع شود. حاوی هیچ دوایی نیست.
- Osmolax در یک بسته می آید. می توان آن را با بسیاری از مایعات مختلف گرم یا سرد مخلوط کرد و/یا به غذا اضافه کرد. هیچ مزه ای ندارد که برای اطفال مفید است. با نرم کردن مواد غایطه عمل می کند.
- Lactulose به عنوان مایعی با طعم-شیرین می آید و مواد غایطه را نرم نموده و روده را برای تخلیه تحریک می کند. ممکن است مخلوط کردن آن با آبمیوه یا شیر طعم بهتری داشته باشد. می تواند سبب باد بدبو (باد شکم) شود.
- Docusate/poloxalkol comes as a tablet or drops (which are most suitable for children under three years of age), and works by softening the poo.
- Docusate/poloxalkol به صورت تابلت یا قطره (که بیشتر برای اطفال زیر سه سال مناسب است) عرضه می شود و مواد غایطه را نرم می کند.
- Senna به صورت تابلت یا دانه مانند عرضه می شود و با تحریک روده به تخلیه عمل می کند. این دانه ها را می توان با غذاهایی مانند سیب خورد شده مخلوط کرد. اگر مقدار مصرف بیش از حد زیاد باشد، ممکن است طفل شما دچار اسهال یا گرفتگی شکم شود.
- Bisacodyl به صورت تابلت یا قطره می آید و با تحریک روده برای تخلیه عمل می کند. می تواند سبب گرفتگی شکم شود.
- Psyllium husk fibre یک مکمل فیبر طبیعی است که به نرم شدن مواد غایطه کمک می کند و یک نرم کننده ملایم است. می توان آن را با غذای طفل مخلوط کرد.
- Suppositories and mini-enemas تابلت ها یا مایعات کوچکی هستند که در داخل مقعد طفل قرار می گیرند و راست روده را برای تخلیه تحریک می کنند. آنها مواد غایطه در قسمت فوقانی روده را نرم نمی کنند. آنها بعضی اوقات برای قبضیت شدید توصیه می شوند، اما نرم کننده های خوراکی برای اکثر اطفال موثرتر و کمتر ناراحت کننده می باشند. شیاف گلیسیرین ممکن است برای قبضیت شدید در نوزادان استفاده شود. هرگز به طفلتان شیاف ندهید مگر اینکه داکتر طفل تان به شما گفته باشد.
- شستشوی روده - تعداد بسیار کمی از اطفال آنقدر دچار قبضیت شدید می شوند که برای شستشوی روده نیاز به بستری در شفاخانه دارند. این کار معمولاً با استفاده از مایع آماده سازی روده که به عنوان نوشیدنی داده می شود یا قرار دادن یک لوله در معده (nasogastric tube) انجام می شود.
|
نکات کلیدی که باید به یاد داشته باشید
Key points to remember
- در سختی و دفعات مواد غایطه در اطفال تفاوت زیادی وجود دارد.
- فقط در صورتی باید نگران سختی یا دفعات دفع مواد غایطه طفل خود باشید که به نظر می رسد مشکلی ایجاد می کند.
- قبضیت می تواند سبب گرفتگی معده، کاهش اشتها و تحریک پذیری شود.
- اگر تغییرات ساده رژیم غذایی در یک دوره زمانی 3 روزه کمکی نمی کند، طفل شما درد زیادی دارد یا اگر از مقعد دچار خونریزی شده است، به داکتر مراجعه کنید.
- طبق توصیه داکتر معمولاً می توان قبضیت را با عادات سالم دفع و ادویه کنترل کرد.
سوالات متداولی که از داکتران ما پرسیده می شود
Common questions our doctors are asked
چه زمانی باید نگران رنگ مواد غایطه طفلم باشم؟
به طور عموم، اگر اطفال مواد غایطه از قهوه ای مایل به زرد تا سبز تیره رنگی داشته باشند، مشکلی وجود ندارد. اگر مواد غایطه طفل تان سفید، سرخ یا سیاه باشد، او را نزد داکتر ببرید.
طفل من در دفع مواد غایطه زور می زند، آیا این به این معنی است که وی قبضیت دارد؟
برای اطفال زیر شش ماه معمول است که قبل از دفع یک مواد غایطه نرم، زور بزنند. این قبضیت نیست، بلکه نشان دهنده یک مهارت/توانایی در حال رشد آهسته برای هماهنگ کردن دفع مواد غایطه است.
توسعه یافته توسط شفاخانه سلطنتی اطفال. ما از اظهار نظر مصرف کنندگان و مراقبین شفاخانه سلطنتی اطفال قدردانی می‌کنیم.
بررسی شده در آگست 2023.
Kids Health Info توسط نهاد شفاخانه سلطنتی اطفال حمایت می‌شود. برای کمک مالی، به مراجعه کنید.
www.rchfoundation.org.au.
سلب مسئولیت
این معلومات برای حمایت در نظر گرفته شده است و جایگزین گفتگو با داکتر یا متخصصان مراقبت های صحی نیست. نویسندگان این جزوه های معلوماتی صحت مصرف کننده تلاش قابل توجهی برای اطمینان از دقیق، به روز بودن و درک آسان این معلومات انجام داده اند. شفاخانه سلطنتی اطفال ملبورن هیچ گونه مسئولیتی در قبال هرگونه نادرستی، معلوماتی که گمراه کننده تلقی می شود، یا موفقیت هر رژیم معالجوی که در این جزوه ها شرح داده شده است، را نمی پذیرد. معلومات مندرج در این جزوه ها به طور مرتب به روز می شوند و بناءً همیشه باید بررسی کنید که به تازه ترین نسخه این جزوه مراجعه می کنید. مسئولیت اطمینان از اینکه به تازه ترین نسخه جزوه معلومات صحت مصرف کننده را دانلود کرده اید، به حیث کاربر به عهده خود شماست.