گاستروانتریت (گسترو) یک عفونت روده است که باعث اسهال (مدفوع شل و آبکی) و گاه استفراغ می‌شود. استفراغ ممکن است سریع برطرف شود، اما اسهال می‌تواند تا ۱۰ روز طول بکشد.
گاستروانتریت می‌تواند توسط بسیاری از میکروارگانیسم‌های مختلف ایجاد شود اما شایع‌ترین علتش یک عفونت ویروسی است. بیشتر کودکان نیازی به مصرف هیچ دارویی برای گاستروانتریت ندارند اما مهم است که مایعات زیادی بنوشند تا از کم‌آب شدن بدن جلوگیری کند.
گسترو به راحتی پخش می‌شود و در نوزادان و کودکان خردسال شایع‌تر و شدیدتر است. نوزادان زیر شش ماه می‌توانند به راحتی دچار کمآبی شوند و در صورت ابتلا به گسترو باید توسط پزشک عمومی معاینه شوند.
علائم و نشانه‌های گسترو
Signs and symptoms of gastro
اگر کودک شما گسترو دارد، ممکن است:
- ناخوش باشد و تمایلی به خوردن یا نوشیدن نداشته باشد.
- در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول (معمولاً قبل از شروع اسهال) استفراغ کند
- اسهالی که می‌تواند تا ۱۰ روز طول بکشد.
- داشتن قدری معده‌درد
- تب داشتن.
مراقبت در منزل
Care at home
درمان اصلی این است که فرزندتان مایعاتی مانند آب، محلول آبرسانی خوراکی، شیر مادر یا شیر خشک را به دفعات بنوشد. جایگزین کردن مایعات از دست رفته در اثر استفراغ و اسهال بسیار مهم است.
Gastrolyte، HYDRAlyte، Pedialyte و Repalyte انواع مختلف مایعات آبرسانی خوراکی هستند که می‌توانند برای جایگزینی مایعات و نمک‌های بدن استفاده شوند. آن‌ها همچنین به صورت یخمک موجودند و کودکان از خوردن این محصولات لذت می‌برند.
اگر فرزندتان از نوشیدن آب یا مایعات آبرسانی خوراکی امتناع می‌کند، آب سیب رقیق شده با آب را امتحان کنید. نوشیدنی‌هایی که قند بالایی دارند (مانند لیموناد فلت یا نوشیدنی‌های ورزشی) ندهید، زیرا می‌توانند کمآبی بدن را بدتر کنند. می‌توانید به فرزندتان شیر معمول را بدهید. با این حال، برخی کودکان در صورت ابتلا به گسترو ممکن است تمایلی به نوشیدن شیر نداشته باشند.
اگر استفراغ فرزندتان با حجم زیادی مایع همراه است، سعی کنید به دفعات (هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه) به او مقدار کمی مایعات بدهید. فرزند شما ممکن است زمانی که برای اولین بار دچار گسترو می‌شود از خوردن غذا امتناع کند. تا زمانی که فرزندتان مایعات می نوشد، این به ندرت مشکل‌ساز می‌شود.
از دادن داروهای بدون نسخه که استفراغ و اسهال را کاهش می‌دهند به فرزندتان خودداری کنید، زیرا این داروها برای کودکان ممکن است مضر باشند.
کودکان مبتلا به گسترو معمولاً عفونی هستند، بنابراین پس از تماس با کودک، به ویژه قبل از شیر دادن و پس از تعویض پوشک، دست‌های خود را کاملاً بشویید. فرزند خود را تا حد امکان از سایر کودکان دور نگه دارید تا زمانی که اسهال قطع شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
When to see a doctor
نوزادان زیر شش ماه اگر مبتلا به گاستروانتریت هستند باید همواره توسط پزشک عمومی معاینه شوند، زیرا در معرض خطر کمآبی بدن قرار دارند.
هر کودک مبتلا به گسترو باید به پزشک عمومی مراجعه کند اگر:
- استفراغ و اسهال دارد و مایعات نمی‌نوشد.
- اسهال زیاد داشته باشد (۸ تا ۱۰ مدفوع آبکی یا دو یا سه مدفوع بزرگ در روز) یا اگر اسهال پس از ۱۰ روز بهبود نیابد.
- استفراغ مکرر و ناتوانی معده در نگه داشتن غذا در داخل معده
- علائم کمآبی بدن نشان دهد مانند تعداد کمتر پوشک‌های خیس یا زیاد به توالت نرفتن، ادرار زرد تیره یا قهوه‌ای، احساس سبکی سر یا سرگیجه، خشکی لب‌ها و دهان
- معده درد بد
- وجود هر گونه خون در مدفوع خود
- استفراغ سبز داشته باشد.
- اگر فرزندتان به هر دلیل دیگری شما را نگران می‌کند.
اگر بدن فرزندتان بسیار کم‌آب است و نمی‌تواند مایعات را داخل معده نگه دارد، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد تا مایعات از طریق لوله بینی به معده (لوله ناز‌وگستریک) یا مستقیماً از طریق سرم به داخل ورید (داخل وریدی یا درمان IV) وارد شود.
نکات کلیدی برای به خاطر سپردن
Key points to remember
- نوزادان زیر شش ماه مبتلا به گاستروانتریت می‌توانند به راحتی دچار کمآبی بدن شوند و باید توسط پزشک عمومی معاینه شوند.
- هر بار که نوزاد استفراغ می‌کند به او یک نوشیدنی بدهید. شیردهی را ادامه دهید. اگر با شیرخشک تغذیه می‌کند، در ۱۲ ساعت اول محلول آبرسانی خوراکی بدهید.
- مقدار کمی مایعات به دفعات به کودکان بدهید.
- نوزاد یا کودک شما عفونی است، بنابراین به طور مرتب دست‌های خود را به طور کامل بشویید، به خصوص قبل از شیر دادن و پس از هر بار تعویض پوشک.
- اگر بدن فرزندتان دچار کمآبی شده، معده‌درد بدی دارد یا نگران هستید، او را نزد پزشک ببرید.
برای اطلاعات بیشتر
For more information
سوالات متداولی که از پزشک‌های ما پرسیده می‌شود
Common questions our doctors are asked
من نگرانم مایعاتی که به فرزندم می‌دهم اسهال را بدتر کند. آیا باید به او نوشیدنی کمتری بدهم؟
بسیار مهم است که مایعات داده شود، حتی اگر به نظر می‌رسد که اسهال دارد بدتر می‌شود. جایگزین کردن مایعات از دست رفته به دلیل اسهال یا استفراغ برای جلوگیری از کم‌آب شدن بدن ضروری است.
آیا باید نگران این باشم که فرزندم وقتی گسترو دارد نمی‌خواهد غذا بخورد؟
هنگامی که فرزندتان برای اولین بار به گسترو مبتلا می‌شود، ممکن است پیش از هر چیز از غذا خوردن امتناع کند. این معمولاً تا زمانی که مایعات می نوشد مشکلی ایجاد نمی‌کند. وقتی فرزندتان دوباره گرسنه شد، غذایی را که دوست دارد به او بدهید.
آیا فرزندم می‌تواند پس از یک دوره گسترو لبنیات بخورد؟
بسیاری از کودکان پس از یک دوره گسترو برای مدت کوتاهی به لبنیات حساس می‌شوند. اگر این اتفاق افتاد، می‌توانید مصرف لبنیات او را پس از گسترو به مدت دو هفته کاهش دهید. اگر علائم بیش از این باقی ماند، کودک خود را دوباره نزد پزشک عمومی خود ببرید.
تهیه شده توسط بیمارستان سلطنتی کودکان (رویال چیلدرن) ما از اطلاعات ارایه ه‌شده توسط مصرف‌کنندگان و مراقبین بیمارستان سلطنتی کودکان قدردانی می‌کنیم.
در آگوست ۲۰۲۰ بازنگری شد.
Kids Health Info توسط بنیاد بیمارستان سلطنتی کودکان حمایت می‌شود. برای اهدا، به
www.rchfoundation.org.au مراجعه کنید. .
بیانیه سلب مسئولیت
این اطلاعات برای پشتیبانی است و نه برای جایگزینی گفتگو با پزشک یا متخصص‌های مراقبت‌های سلامت شما. نویسندگان این جزوه‌های اطلاعات سلامت مصرف‌کننده، تلاش قابل توجهی را برای اطمینان از دقت، به روز بودن و فهم آسان اطلاعات انجام داده‌اند. بیمارستان سلطنتی کودکان ملبورن در قبال هرگونه نادرستی، اطلاعاتی که گمراه‌کننده تلقی می‌شود یا موفقیت هر رژیم درمانی که در این جزوه توضیح داده شده است، هیچ‌گونه مسئولیتی را نمی‌پذیرد. اطلاعات مندرج در این جزوه‌ها مرتبا به روز می‌شوند و بنابراین همیشه باید بررسی کنید که به جدیدترین نسخه این جزوه مراجعه می‌کنید. مسئولیت اطمینان از اینکه به‌روزترین نسخه جزوه اطلاعات سلامت مصرف‌کننده را دانلود کرده‌اید بر عهده شما کاربر است.