Krup hastalığı, viral enfeksiyonun neden olduğu bir durumdur. Virüs, gırtlak (larinks) ve nefes borusunun (soluk borusu veya trakea) şişmesine yol açar. Bu şişme hava yolunu daraltır, dolayısıyla nefes almak zorlaşır. Krup hastalığı olan çocuklarda sert, havlamaya benzer bir öksürük ortaya çıkar ve nefes aldıklarında gürültülü, tiz bir ses çıkarabilirler (stridor).

Krup hastalığı çoğunlukla altı aylık ile beş yaş arasındaki çocukları etkiler ancak daha büyük çocukları da etkileyebilir. Bazı çocuklar birkaç kez krup hastalığı geçirir.

Krup hastalığı hızla kötüleşebilir. Çocuğunuz nefes almada sorun yaşıyorsa acil tıbbi yardım alın.

Krup hastalığının işaret ve belirtileri (Signs and symptoms of croup)

• Krup hastalığı genellikle normal bir soğuk algınlığı gibi başlar; örn. ateş, burun akıntısı ve öksürük görülür.
• Çocuğunuzun öksürüğü sertleşip havlamaya benzer şekle dönüşür ve fok balığı gibi ses çıkarabilir.
• Çocuğunuzun sesi kısılabilir.
• Çocuğunuz nefes aldığında stridor adı verilen gıcırtılı, tiz bir ses çıkarabilir.
• Ağır krup vakalarında, çocuğun kaburgaları arasındaki veya boynunun altındaki deri nefes alırken içeri çekilebilir ve çocuk nefes almakta zorlanabilir.

Krup hastalığı genellikle gecenin bir yarısı hiçbir uyarı vermeden başlar. Belirtiler genellikle geceleri daha kötüdür ve hastalığın ikinci veya üçüncü gecesinde en kötü halini alır. Krup hastalığının işaret ve belirtileri üç ila dört gün sürebilir; ancak öksürük üç haftaya kadar uzayabilir. Stridor devam etmemelidir.

Evde bakım (Care at home)

Hafif krup hastalığı atağı çocuğunuzda sert, havlar tarzda öksürük olması ancak sakin ve durgun olduğunda stridor olmaması ve nefes almakta zorlanmaması durumudur. Hafif krup hastalığı veya buna neden olan virüs için tıbbi tedavi gerekmez. Hafif krup hastalığını genellikle aşağıdaki bakımla evde yönetebilirsiniz:

• Çocuğunuzu sakin tutun, çünkü üzüldüğünde/canı sıkkın olduğunda nefes almak genellikle daha zordur; bir çocuk ne kadar sıkıntılı olursa belirtileri o kadar kötüleşebilir. Sessizce oturmayı, kitap okumayı veya televizyon izlemeyi deneyin.
• Çocuğunuzun ateşi varsa ve huzursuzsa ona parasetamol veya ibuprofen verebilirsiniz. Çocuklar için ağrı kesici bilgi formumuza bakın. Pain relief for children.
• Krup hastalığı genellikle geceleri kötüleşir. Birçok çocuk, yanında biri kalırsa daha rahat eder.

Buhar ve nemlendiriciler tedavi olarak artık önerilmemektedir. Faydalı olduklarını gösteren hiçbir kanıt yoktur.

Doktora ne zaman gitmelisiniz (When to see a doctor)

Aşağıdaki durumlarda derhal bir ambulans çağırmalısınız:

• Çocuğunuz nefes almakta zorlanıyorsa
• Çocuğunuz çok hasta görünüyorsa ve solgun ve uykulu hale gelirse
• Çocuğunuzun dudakları morarmışsa
• Çocuğunuz salya akıtmaya başlıyor veya yutkunamıyorsa.

Aşağıdaki durumlarda bir doktora başvurmalısınız

• Çocuğunuz altı aylıktan küçükse ve krup hastalığı işaret ve belirtileri varsa
• Çocuğunuzun göğüs kemiği veya kaburgaları arasındaki deri nefes aldığında içe çöküyorsa
• Çocuğunuzda dinlenirken stridor varsa
• Çocuğunuz çok sıkıntılıysa veya belirtileri kötüleşiyorsa
• Başka herhangi bir nedenden dolayı endişeleniyorsanız.

Çocuğunuzda dört günden uzun süren hafif krup hastalığı varsa veya çocuğunuz krup hastalığından iyileştikten sonra stridor geri dönerse onu bir doktora götürün.

Doktorunuz ağız yoluyla alınacak steroidler (örn. prednizolon veya deksametazon) reçete edebilir. Steroidler hava yolundaki şişliği azaltmaya yardımcı olur, bu da nefes almayı kolaylaştırır. Antibiyotikler virüsler üzerinde işe yaramaz ve krup hastalığı olan çocuklara verilmez.

Çocuğunuzda şiddetli krup hastalığı varsa yakından takip edilecekleri için hastanede kalmaları gerekecektir.

Krup hastalığı nasıl yayılır? (How is croup spread?)

Her ne kadar virüs bulaşan tüm çocuklar krup hastalığına yakalanmıyor olsa da krup hastalığına neden olan virüs öksürme ve hapşırma yoluyla insandan insana kolayca yayılabilir. Çocuğunuz krup hastalığına yakalandıysa krup hastalığına neden olan virüsü yaymaması için hasta olduğu süre boyunca onu okuldan ve kreşten uzak tutmalısınız. Elleri düzenli olarak iyice yıkamak virüslerin yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Akılda tutulacak önemli noktalar (Key points to remember)

• Hafif krup hastalığı veya buna neden olan virüs için herhangi bir tedaviye gerek yoktur.
• Krup hastalığı genellikle üç ila dört gün içinde iyileşir.
• Çocuğunuz üzgün/canı sıkkın olduğunda nefes almak genellikle daha zor olduğundan çocuğunuzu sakinleştirmeye çalışın.
• Krup hastalığı hızla kötüleşebilir. Çocuğunuz nefes almada sorun yaşıyorsa acil tıbbi yardım alın.
• Şiddetli bir krup hastalığı atağında çocuğunuzun hastanede yakından izlenmesi gerekir.

Royal Children's Hastanesi Genel Tıp ve Solunum ve Uyku Tıbbı bölümleri ile Toplum Çocuk Sağlığı Merkezi tarafından geliştirilmiştir. RCH tüketicilerinin ve bakıcıların katkılarına minnettarız.

Gözden geçirme: Ağustos 2023.

Çocuk Sağlığı Bilgileri Royal Children’s Hastanesi Vakfı tarafından desteklenmektedir. Bağışta bulunmak için www.rchfoundation.org.au adresini ziyaret edin.

Sorumluluk Reddi

Bu bilgiler doktorunuzla veya sağlık uzmanlarınızla yapacağınız görüşmelerin yerini almak değil, onları desteklemek amacıyla hazırlanmıştır. Bu tüketici sağlık bilgileri broşürlerinin yazarları, bilgilerin doğru, güncel ve kolay anlaşılır olmasını sağlamak için büyük çaba sarf etmişlerdir. Melbourne Royal Children's Hastanesi, bu broşürlerde yer alan hiçbir yanlışlık, yanıltıcı olarak algılanan bilgi veya ayrıntıları verilen herhangi bir tedavi rejiminin başarısı hakkında sorumluluk kabul etmez. Bu broşürlerde yer alan bilgiler düzenli olarak güncellenmektedir ve bu nedenle broşürün en son sürümünden yararlandığınızdan her zaman emin olmalısınız. Tüketici sağlık bilgileri broşürünün en güncel sürümünü indirdiğinizden emin olmak sizin, yani kullanıcının sorumluluğundadır.