Viêm thanh khí phế quản là bệnh do vi-rút gây ra. Vi-rút làm sưng thanh quản (larynx) và khí quản (trachea). Tình trạng sưng này làm cho đường hô hấp hẹp lại, do đó làm trẻ khó thở hơn. Trẻ em bị viêm thanh khí phế quản phát ra tiếng ho khan và có thể phát ra âm thanh ồn ào, chói tai khi hít vào (thở rít).

Viêm thanh khí phế quản chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em từ sáu tháng đến năm tuổi, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến trẻ lớn hơn. Một số trẻ có thể bị viêm thanh khí phế quản nhiều lần.

Viêm thanh khí phế quản có thể nhanh chóng chuyển nặng. Viêm thanh khí phế quản có thể nhanh chóng chuyển nặng.

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm thanh khí phế quản (Signs and symptoms of croup)

• Viêm thanh khí phế quản thường bắt đầu giống như cảm lạnh thông thường, chẳng hạn như sốt, sổ mũi và ho.
• Tiếng ho của con quý vị sẽ trở thành gắt và ông ổng và có thể giống như tiếng hải cẩu.
• Giọng nói của con quý vị có thể bị khàn.
• Khi con của quý vị hít vào, em có thể phát ra âm thanh bổng rít, ồn ào được gọi là thở rít.
• Trong những trường hợp viêm thanh khí phế quản nặng, vùng da giữa các xương sườn hoặc dưới cổ của trẻ có thể bị lõm vào khi trẻ thở và trẻ có thể bị khó thở.

Viêm thanh khí phế quản thường bắt đầu mà không báo trước, vào giữa đêm. Các triệu chứng thường nặng hơn vào ban đêm và nặng nhất là vào đêm thứ hai hoặc thứ ba sau khi bị bệnh. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm thanh khí phế quản có thể kéo dài từ ba đến bốn ngày; tuy nhiên, ho có thể kéo dài đến ba tuần. Tiếng thở rít sẽ không kéo dài.

Chăm sóc tại nhà (Care at home)

Bị viêm thanh khí phế quản nhẹ là khi con quý vị ho dữ dội nhưng không có tiếng thở rít khi không ho và ngủ yên, và trẻ không bị khó thở. Không cần điều trị đối với bệnh viêm thanh khí phế quản nhẹ hoặc siêu vi khuẩn đã gây ra bệnh này. Quý vị thường có thể kiểm soát bệnh viêm thanh khí phế quản nhẹ tại nhà với các biện pháp chăm sóc như sau:

• Giữ cho con quý vị nằm yên, vì em thường khó thở hơn khi khó chịu quấy khóc – trẻ càng quấy khóc thì các triệu chứng của bệnh càng nặng hơn. Hãy cố gắng ngồi yên lặng, đọc sách hoặc xem TV.
• Nếu con quý vị bị sốt và cáu kỉnh, quý vị có thể cho trẻ uống paracetamol hoặc ibuprofen. Xin xem tờ thông tin Giảm đau cho trẻ em của chúng tôi. Pain relief for children.
• Viêm thanh khí phế quản thường trở nặng hơn vào ban đêm. Nhiều trẻ em sẽ cảm thấy yên ổn và không quấy khóc nếu có người ở lại với em.

Hơi nước và máy tạo độ ẩm không còn được đề nghị như là phương pháp điều trị nữa. Không có bằng chứng nào cho thấy chúng có lợi.

Khi nào cần gặp bác sĩ (When to see a doctor)

Quý vị nên gọi cấp cứu ngay lập tức nếu:

• con quý vị khó thở
• con quý vị nhìn thấy như bệnh rất nặng và trở nên xanh nhạt và buồn ngủ
• môi của con quý vị tím tái
• con quý vị bắt đầu chảy nước dãi hoặc không nuốt được.

Quý vị nên đến bác sĩ nếu:

• con quý vị dưới sáu tháng tuổi và có các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm thanh khí phế quản
• xương ức hoặc làn da giữa các xương sườn của con quý vị bị lõm xuống khi em hít vào
• con quý vị có tiếng thở rít khi nghỉ ngơi
• con quý vị quấy khóc nhiều hơn hoặc các triệu chứng bệnh của em trở nên nặng hơn
• quý vị lo lắng vì bất kỳ lý do nào khác.

Nếu con quý vị bị viêm thanh khí phế quản nhẹ kéo dài hơn bốn ngày, hoặc nếu thở rít trở lại sau khi đã khỏi bệnh, hãy đưa trẻ đến bác sĩ.

Bác sĩ của quý vị có thể kê toa steroid (ví dụ như prednisolone hoặc dexamethasone) cho trẻ uống. Steroid giúp giảm sưng đường hô hấp, nhờ đó trẻ thở dễ dàng hơn. Thuốc kháng sinh không có tác dụng với siêu vi khuẩn và không được dùng cho trẻ bị viêm thanh khí phế quản.

Nếu con quý vị bị bệnh viêm thanh khí phế quản nặng, em sẽ cần nằm viện, tại đó em sẽ được theo dõi kỹ.

Bệnh viêm thanh khí phế quản lây lan như thế nào? (How is croup spread?)

Mặc dù không phải tất cả trẻ em đều bị viêm thanh khí phế quản khi bị nhiễm siêu vi khuẩn, nhưng siêu vi khuẩn gây ra bệnh viêm thanh khí phế quản có thể dễ dàng lây lan từ người này sang người khác khi người bệnh ho và hắt hơi. Nếu con của quý vị bị viêm thanh khí phế quản, quý vị đừng cho em đi học hoặc đi nhà trẻ trong thời gian em bị bệnh để em không làm siêu vi khuẩn gây ra bệnh viêm thanh khí phế quản lây nhiễm cho người khác. Thường xuyên rửa tay kỹ có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của siêu vi khuẩn.

Những điểm chính cần nhớ (Key points to remember)

• Không cần điều trị đối với trường hợp vị viêm thanh khí phế quản nhẹ hoặc siêu vi khuẩn gây ra bệnh này.
• Viêm thanh khí phế quản thường thuyên giảm sau ba đến bốn ngày.
• Cố gắng dỗ dành con của quý vị, vì em sẽ thở khó hơn khi quấy khóc.
• Viêm thanh khí phế quản có thể nhanh chóng trở nặng. Nếu con quý vị bị khó thở, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế khẩn cấp.
• Khi bị viêm thanh khí phế quản nặng, con quý vị cần được trông nom kỹ trong bệnh viện.

Được khoa Y học Đa khoa và khoa Hô hấp và Giấc ngủ của Bệnh viện Nhi đồng Hoàng gia và Trung tâm Sức khỏe Trẻ em Cộng đồng soạn thảo. Chúng tôi ghi nhận ý kiến đóng góp của khách hàng và người chăm sóc của bệnh viện RCH.

Đã được duyệt vào tháng 8 năm 2023

Thông tin Sức khỏe Trẻ em (Kids Health Info) được Quỹ Bệnh viện Nhi Đồng Hoàng Gia (Royal Children’s Hospital Foundation) tài trợ. Để quyên góp, hãy truy cập www.rchfoundation.org.au.

Bãi miễn trách nhiệm

Thông tin này chỉ nhằm mục đích hỗ trợ, không thể thay thế lời khuyên của bác sĩ, vui lòng tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe của quý vị. Các tác giả của các tài liệu về thông tin sức khỏe dành cho khách hàng này đã nỗ lực đáng kể để bảo đảm thông tin là chính xác, cập nhật và dễ hiểu. Bệnh viện Nhi Đồng Hoàng Gia Melbourne (Royal Children's Hospital Melbourne) không chịu trách nhiệm về bất kỳ sự thiếu chính xác nào, thông tin bị xem là gây hiểu lầm hoặc bất kỳ phác đồ điều trị nào được nêu chi tiết trong tài liệu này. Thông tin trong tài liệu được cập nhật định kỳ và do đó quý vị phải luôn kiểm tra xem quý vị có đang đọc phiên bản mới nhất của tài liệu hay không. Trách nhiệm thuộc về quý vị, người sử dụng, để đảm bảo rằng quý vị đã tải xuống phiên bản cập nhật mới nhất của tờ rơi về thông tin sức khỏe dành cho người tiêu dùng.